Tag Archives: Yağmur

Temel Amca Cevapları – Karıncalar

Yağmurda karıncalara neden bir şey olmuyor?

Bir karıncayı alın, suyun içine batırın, saatlerce tutun ölmez. Sudan
çıkardığınızda ölü gibi görünür ama birkaç saat içinde kendine gelir. Biz
insanlar böyle suya batırılsak, nefes alamadığımız için oksijensizlikten
ölürüz ama su karıncaların çok ince olan nefes tüplerinden içeri giremez.
Karbondioksitten narkoz yemiş gibi olurlar. Tabii ki bu süre çok uzarsa
onlar da ölürler ama dayanma süreleri inanılmazdır.
Ne var ki, karıncalar yağmur ve seller altında bu şekilde nefeslerini
tutarak mücadele vermiyorlar. Yağmuru hissedince yuvalarına giriyorlar
ve giriş yollarını tıkıyorlar. Ateş karıncası denilen bir türünde ise karıncalar
birbirlerine tutunarak sel sularının üstünde yüzüyorlar. Bir yerde karaya
vurup çıkıyorlar. Tabii kraliçe karınca ortada, yüksekte
ve mümkün olduğunca kuru tutuluyor.
Karınca yuvaları inşaat tekniği olarak örnektirler.
Yuvanın girişine bağlı ve buradaki suyu alıp
başka tarafa verebilen birçok tünel daha inşa
ederler. Bazıları ise yuvalarının üstünü öyle
sağlam kapatırlar ki, sel sularının bir evin çatısının
üstünden aşması gibi geçip giderler.
Yine de bir aksilik olur, yuva su ile dolarsa, karıncalar
çöp ve yaprak parçalarına veya yukarıda belirtildiği
gibi birbirlerine tutunup yüzebilirler. Çok şiddetli
yağmurdan sonra oluşan çamur tünellerini kapattığı
zaman ise yuvalarını yeniden inşa etmek zorunda
kalırlar.

#TemelAmcaCevapları, #Karıncalar, #Yağmur, #TürkiyeÇocukDergisi

Göğün Işıklı Yorganı: İkizler Meteor Yağmuru

Meteorlar hareket edince, gökyüzünde milyonlarca ışık görebileceğiz. Çünkü İkizler (Geminid) Meteor Yağmur’u bizi bekliyor ee tabi biz de onu bekliyoruz. Hiç kimse bu görsel şöleni kaçırmak istemez. Madem bir misafirimiz var gelin onun için biraz hazırlık yapalım:

Başa Yağan Taşgogun-isikli-yorgani1

Şimdi size meteorun diğer adıyla göktaşı olduğunu söylesem, ne yani başımıza taş yağıyor diye mi şölen yaşıyoruz, demeyin. Endişelenmeleriniz tamamen çok fazla göktaşı-felaket ikilisinin bulunduğu filmleri izlemenizle ilgilidir 🙂 Kurgulara fazla inanıp da cânım bilimi göz ardı etmeyiniz lütfen! Gelelim göktaşına…

 

Ne Menem Bi’şey Bu Göktaşı
Evvela meteorun ( göktaşı) ne olduğuna bakalım. Uzayda, Dünya dışında oldukça fazla gezegen ve uzay cismi bulunmaktadır. Göktaşı, uzaydan Dünya’ya düşen cisimlerin genel adıdır. Meteor (göktaşı) Dünya’yı doğrudan etkileyen uzay cisimlerinin en önemlilerindendir. Dünya’yı doğrudan etkilemesinin nedeni ise, senede atmosfere yaklaşık birkaç bin göktaşı girmektedir. Fakat, bu sayıdan sadece 500 kadarı, yeryüzüne düşmektedir.

gogun-isikli-yorgani2Biraz Önce Düşmek Mi Dedik?
Meteorlar, atmosfere girerken, saniyede 11 ile 72 km arasında yol kat ederler. Atmosferde aşırı miktarda sürtünmeye maruz kalan göktaşları, bu sürtünme sonucunda eriyerek yeryüzüne inerler. Erimeyenler ise, direkt olarak yeryüzüne düşmektedir. Büyük bir göktaşı Dünya’ya düştüğünde, yeryüzünde krater meydana gelir. Bu kraterin genişliği ve derinliği ise, göktaşının büyüklüğünü belirler. İşte bu düşme esnasında meteor yağmurları oluşur.

gogun-isikli-yorgani3Meteor Yağmuru Meteor Bulutunda mı Oluşur?
Meteor bulutu mu? Öyle bir şey yoktur Sevgili Meraklı Bilginler! Meteor yağmuru denilse de normal yağmur gibi değildir. Geminidler hariç bütün göktaşı yağmurları kuyrukluyıldızların, Güneş çevresinden dolanırken bıraktıkları artıklardan oluşur. Bu artıkların yörüngeleri Dünya’nınkiyle kesiştiğinde göktaşı yağmurları meydana gelir. Geminidler de ise durum birazcık farklıdır. Dünya yörüngesi üzerinde ilerlerken, her yıl bu dönemlerde “3200 Phaethon” adlı eski bir kuyruklu yıldızın kalıntılarının yakınından geçer. Kuyruklu yıldız kalıntılarının Dünya’nın yerçekimine kapılıp atmosferimize girip yanması sonucunda da ortaya büyük bir görsel şölen çıkar.

Sıra Şölende
Seyir zevki en yüksek gök olaylarından biri 14 Aralık’ta en fazla sayıya ulaşacak olan Geminid (İkizler) göktaşı yağmurudur. Miktarlarının fazla olmasının yanı sıra beyaz, sarı, mavi, kırmızı ve yeşil renklerdeki görüntüleri şöleni iyice eğlenceli hale getirmektedir. Yapılan araştırmalara göre bu görsel şöleni ülkemizden izlemek için gece yarısından sonra gece 02:00 sularını beklemeniz gerekir. Işık kirliliğinden uzaktaki gözlemciler saatte 100 ya da daha fazla göktaşı sayabilecekler.