Tarık bin Ziyad kumandasındaki Müslüman ordusu, İspanya’yı fethedip Kurtuba’yı başkent yapar. Şehir başkent olur ama başkent diye anılacak hiçbir emaresi yoktur. Çünkü o zamanlara kadar Avrupalılar çok geride kalmışlardı. Müslümanlar onlara ilim, tıp öğretmek ve hocalık yapmakla kalmaz yanı sıra vahşi görünüşlü Kurtuba’yı bir medeniyet merkezi haline getirirler. Büyük saraylar, medreseler… Hele kii Avrupa’da kurulan ilk üniversiteyi inşa ederler.
Endülüs Emevi Devleti’nin kurucusu 1. Abdurrahman, Kurtuba’da büyük bir camii yaptırmak ister. Bu işe bir arsa seçer. Gelin görün ki, arsanın sahibi Hıristiyan çıkar ve çok yüksek ücret ister. 1. Abdurrahman devletin başında olduğu için istese orayı ücret ödemeden alabilir. Ama asla böyle bir şey yapmaz. Peki ne yapar? Hrıstiyana istediği ücreti öder veee… Kendilerine üç Küçük kilise yapmak isteyen arsa sahibine izin verir!
Camii, yapılmaya başlanır. 1. Abdurrahman’ın, bir inşaat işçisi gibi camiin yapımında çalışmışlığı çoktur. Gelin görün ki ömrü camiinin tamamlanmasına yetmez. Camii ise en son halini 990 senesinde alır
Ama ne cami… Lübnan’ın en mükemmel ağaçları, Irak’tan ve Suriye’den kıymetli taşlar, inciler, zümrütler, fil-dişleri ile süslenmiş 20 kapısı olan muhteşem bir eser. Caminin içinde her biri 10 m yüksekliğinde 1419 sütun bulunur. Camiye girince, insanın gözü bir sütun ormanında kaybolmakta. Size camii hakkında daha fazla şey yazmak isterdim ama editörüm uzun yazı istemediği için kısa kesmek zorundayım. Bu yazıdan sonra işimden olursam, sizden bilirim 🙂
Gel zaman git zaman Hıristiyanlar, 1492’de Endülüs Devletini mahv edip Kurtuba’ya girince ilk işleri bu camiye saldırmak olur. Ne yapsınlar güzel bir şey görmeye dayanamıyorlar… Camiinin kapılarından kan sızacak kadar katliam yaparlar. Altın minberi parçalamak mı dersiniz, fildişinden yapılmış rahleleri paylaşmak mı… Hele hele hazret-i Osman’ın yazdığı Kur’an-ı Kerim’in bir eşi olan inci ve zümrütle işlenmiş nefis Mushafı ayaklarının altına alarak çiğnemek mi… Her türlü zorbağı yaparlar.
Bununla kalmayıp, camiin içine bir kilise yapmak isterler. Dikkat edin camii o kadar büyük ki içine bir kilise bile sığıyor! İspanya ve Almanya İmparatoru olan Beşinci Karlos, bu teklife ilk başta müsaade etmese bile papaların da arzusunu görünce kilise yapılmasına izin verir.
Esas komedi bundan sonra başlar. Kilise biter ve Charles Quint, bizzat Kurtuba’ya gelerek bu kiliseyi görmeye gelir. Çok üzülür. Der ki; “Yaptığınız vahşeti görünce, size bunun için izin verdiğime çok pişman oldum. Dünyada bir benzeri bulunmayan, bu güzel eseri böylece tahrib edeceğinizi bilseydim, size müsade etmez ve hepinizi cezalandırırdım. Yaptığınız bu çirkin kilise, eşi her yerde bulunan adi bir binadan ibarettir. Halbuki, bu haşmetli caminin bir eşini yapmak mümkün değildir.”
Dünyaya Yön Verenler derken bir kişi bekliyordunuz değil mi? Unutmayın ki medeniyetler bir kişiden daha geniştir ve bir düşünce, bir yaşam tarzıdır.
Tarık Bin Ziyad’ın İspanya’ya girince hiç kimseye ve hiçbir binaya zarar vermemesi, 1.Abdurrahman’ın Hrıstiyanlardan zorla değil de parayla arsa alıp, kiliselerini yıkmak şöyle dursun kilise yapmalarına müsaade etmesi ve yıllar sonra Fatih Sultan Mehmed Han’ın Ayasofya’ya muhteşem girişleri ile, İspanyolların Kurtuba Camii’ne zalimane girişleri dünya aleminin ibretle hatırlayacağı örneklerden değil mi?