Bilim Dünyası

Denizin Ateş Böceği
Yakamoz… Nice şairlere ilham olan,
nice ressamlara model olan…
Peki şimdi size yakamozun ay ışığının,
denize yanması olmadığını söylesem?

Yakamoz Nedir?
Öncelikle yaygın bir yanlışı düzelterek
başlayalım lafa. Esasından yakamoz ay
ışığının suya, denize yansıması değildir.
Yakamoz, bir hal ya da durum değil
aksine bir canlıdır. Evet evet, kuş gibi,
kedi gibi, balık gibi bir canlı.

Denizin Fenerleri
Esas adı Noctiluca Milliaris olan canlılar,
karada yaşayan ateş böceklerinin suda
yaşayan versiyonu da diyebiliriz. Planton
canlı türündendir yani miniminnacıktır 🙂
Milimetrik boyutlarda canlılardır. Peki bu
kadar minik canlılar nasıl oluyor da ışık
şöleni oluşturabiliyor?

Tek Dokunuş
Vüducunda Luminisens maddesi bulunduran Noctiluca
Milliaris canlıları dokunulduğunda ışık saçarlar. Bunlardan
milyonlarcası bir araya geldiğinde sanki ay ışığı denize
yansıyor hissi oluşturur. Oysaki geceleri bir kayık
geçerken ya da bir balık sürüsünün ufak bir değmesi
ile bu canlıların ışık çıkartmalarına neden olur.

Sahildeki Floresan
Yakamozu en güzel ve rahat, ay ışığı
olmayan bir gecede görebilirsiniz.
Çünkü ay ışığı daha baskın olduğundan,
yakamozun eşsiz güzelliği gölgede
kalabilir. Gerçek manada bir yakamozu
yakalayabilirseniz sanki sahil boyunca
floresan lambaları yanıyor gibi olduğunu
görebilirsiniz.
Yakamozlu ve ay ışıksız bir gecede
denize girerseniz, fosforlu elbise giymiş gibi
parlayabilirsiniz. Uzaktan sizi gören “ Uzaylı
gördüüm!” diye bağırırsa şaşırmayın 🙂 Özellikle
gece dalışlarından sonra su yüzüne çıkınca, Noctiluca
Milliaris canlılarının parmaklarınızın arasından ışıl ışıl
süzüldüğünü göreceksiniz.

Yol Kılavuzu
Yakamoz, görsel şölenin yanında balıkçılara yardımcıdır da… Balıkçı sandallarında
yüksek direk ve bu diğerin ucunda oturulacak bir yer vardır. Ay’ın olmadığı gecelerde
balıkçılardan birisi buraya oturarak elinde tuttuğu bir kürek/ sopa yardımı ile
yakamoz yaparak geçtikleri yolları görüp dümenini ona göre hareket ettirir.